Cho đến giờ vẫn có rất nhiều luồng ý kiến về vấn đề liệu Bitcoin có giá trị nội tại hay không? Ý kiến nào cũng có những lập luận cho riêng mình và ai đúng ai sai là điều khó có thể khẳng định.
Giá trị nội tại là gì?
Giá trị nội tại trong tiếng Anh là Intrinsic Value.
Giá trị nội tại là giá trị cảm nhận hoặc giá trị tính toán của một tài sản, một khoản đầu tư hoặc một công ty. Thuật ngữ này được sử dụng trong phân tích cơ bản để ước tính giá trị của một công ty và dòng tiền của công ty đó.
Giá trị tính toán có thể được tính toán bằng cách sử dụng phân tích cơ bản để xem xét các khía cạnh của một doanh nghiệp bao gồm cả yếu tố định tính, như mô hình kinh doanh, quản trị và các yếu tố thị trường mục tiêu, và yếu tố định lượng như các hệ số tài chính và phân tích báo cáo tài chính.
Ví dụ: Lúa, mì, thịt, sữa, vàng, bạc là những vật có giá trị nội tại được tính toán dựa vào chi phí phí khai thác, lợi ích mà nó đem lại cho cuộc sống.
Giá trị cảm nhận là những giá trị mà được tạo nên từ niềm tin khi một tài sản hay một vật thể nào đó được công nhận một cách rộng rãi, được sự đảm bảo của một chính phủ hay một tổ chức và đại diện cho một vật khác.
Ví dụ: Tiền pháp lý hiện tại. Việc sản xuất ra một đơn vị tiền pháp lý hiện tại liệu có khó? Câu trả lời là rất dễ dàng, chi phí để sản xuất ra chúng cũng rất rẻ. Nhưng để tiền pháp lý được công nhận và có vai trò là đơn vị thanh toán và trao đổi thì nó là kết quả của sự phát triển của các bản vị tiền tệ. Hiện tại bản vị tiền tệ đang được sử dụng rộng rãi nhất là bản vị tiền tệ bất khả hoán.
Bản Vị Tiền Tệ Là Gì?
Bản vị tiền tệ là thứ được dùng làm cơ sở định giá đồng tiền quốc gia. Đây là yếu tố thường thay đổi trong chế độ tiền tệ. Vậy trong quá trình phát triển của lịch sử có những chế độ bản vị nào:
1. Chế độ song bản vị: Đồng tiền của một nước được xác định bằng một trọng lượng cố định của hai kim loại (thường là vàng và bạc). Ví dụ: năm 1792, 1 USD vàng bằng 1.603 gam vàng ròng; 1 USD bạc bằng 24,06 gam bạc ròng. Do đó, trọng lượng 1 USD bạc bằng 15 lần trọng lượng 1 USD vàng. Chế độ này từng được áp dụng ở Anh, Hoa Kỳ trước thế kỷ 19.
2. Chế độ bản vị tiền vàng: Đồng tiền của một nước được bảo đảm bằng một trọng lượng vàng nhất định theo quy định của pháp luật với những yêu cầu như Nhà nước không hạn chế việc đúc tiền vàng, tiền giấy quốc gia được nhà nước xác định một trọng lượng vàng nhất định và được tự do chuyển đổi ra vàng theo tỉ lệ đó, và tiền vàng được lưu thông không hạn chế. Chế độ này được áp dụng phổ biến ở các nước cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỉ XX.
3. Chế độ bản vị vàng thỏi: Chế độ này cũng quy định cho đơn vị tiền tệ quốc gia một trọng lượng vàng cố định. Nhưng vàng được đúc thành thỏi mà không thành tiền, không lưu thông trong nền kinh tế mà chỉ dự trữ để làm phương tiện thanh toán quốc tế và chuyển dịch tài sản ra nước ngoài. Tiền giấy quốc gia được đổi ra vàng theo luật định. Chế độ này từng được áp dụng ở Anh năm 1925, ở Pháp năm 1928…
4. Chế độ bản vị vàng hối đoái: Đây là chế độ quy định tiền giấy quốc gia không được trực tiếp chuyển đổi ra vàng. Muốn đổi ra vàng, cần phải thông qua một ngoại tệ. Ngoại tệ đó phải được tự do chuyển đổi ra vàng như USD, Bảng Anh… Chế độ này từng được áp dụng ở Ấn Độ năm 1898, ở Đức năm 1924, ở Hà Lan năm 1928…
5. Chế độ bản vị ngoại tệ: Chế độ này quy định đơn vị tiền tệ quốc gia được xác định bằng đơn vị tiền tệ của nước ngoài (ngoại tệ). Đó là các ngoại tệ mạnh và được tự do chuyển đổi trên thị trường quốc tế. Chế độ này sử dụng phổ biến ở những nước có ít vàng hoặc bị lệ thuộc vào nước khác. Chế độ này từng được áp dụng từ 1944-1971. Bắt đầu sụp đổ từ 1960.
6. Chế độ bản vị tiền giấy không chuyển đổi ra vàng: Dưới chế độ này, đơn vị tiền tệ của một quốc gia không được chuyển đổi ra kim loại quý. Theo đó, vàng bị rút ra khỏi lưu thông trong nước, tiền giấy không được đổi ra vàng và vàng chỉ được dùng để thanh toán quốc tế. Chế độ này phổ biến vào những năm 1930.
Như vậy hiện tại chế độ bản vị tiền tệ đang sử dụng rộng rãi nhất là chế độ bản vị tiền giấy không chuyển đổi ra vàng. Cho đến nay nhu cầu thanh toán không dùng tiền mặt ngày càng lớn, thói quen sử dụng thẻ ngày càng nhiều thì câu hỏi đặt ra liệu có cần đến tiền mặt nữa không. Nhưng mối liên hệ giữa vàng và tiền thì không bao giờ thay đổi.
Giá trị nội tại của bitcoin là gì?
Phân Tích Cơ Bản
Giả thiết
Là một phần trong khuôn khổ của chúng tôi, chúng tôi đưa ra một số giả định chính.
Giả định đầu tiên của chúng tôi là bitcoin sẽ lấy được giá trị của nó cả từ việc sử dụng nó như một phương tiện trao đổi và như một kho lưu trữ giá trị. Như một chú thích cho giả định này, cần phải nói rằng tiện ích của bitcoin như một kho lưu trữ giá trị phụ thuộc vào tiện ích của nó như một phương tiện trao đổi. Chúng tôi dựa trên cơ sở giả định rằng để một thứ gì đó được sử dụng như một kho lưu trữ giá trị thì nó cần phải có một số giá trị nội tại và nếu bitcoin không đạt được thành công như một phương tiện trao đổi, nó sẽ không có tiện ích thực tế và do đó không có nội tại giá trị và sẽ không hấp dẫn như một cửa hàng giá trị.
Giả định thứ hai của chúng tôi là việc cung cấp bitcoin sẽ đạt 21 triệu như quy định trong giao thức hiện tại. Để đưa ra một số bối cảnh, nguồn cung bitcoin hiện tại là hơn 17,5 triệu, tốc độ phát hành bitcoin giảm khoảng một nửa sau mỗi bốn năm và nguồn cung sẽ vượt qua 19 triệu vào năm 2022. Phần chính của giả định này là giao thức sẽ không được thay đổi. Lưu ý rằng việc thay đổi giao thức sẽ đòi hỏi sự đồng nhất của phần lớn sức mạnh tính toán tham gia vào việc khai thác bitcoin.
Giả định thứ ba của chúng tôi là khi bitcoin đạt được tính hợp pháp, các nhà đầu tư quy mô lớn hơn và áp dụng nhiều hơn, sự biến động của nó sẽ giảm xuống đến mức biến động không phải là mối lo ngại sẽ làm nản lòng việc áp dụng.
Giả định thứ tư của chúng tôi là giá trị hiện tại của bitcoin chủ yếu được thúc đẩy bởi lãi suất đầu cơ. Bitcoin đã thể hiện các đặc điểm của một bong bóng với sự tăng giá mạnh mẽ và một cơn sốt chú ý của truyền thông. Nhưng lãi suất đầu cơ vào bitcoin, chúng tôi giả định, sẽ giảm khi nó đạt được sự chấp nhận.
Và giả định thứ năm của chúng tôi là việc sử dụng bitcoin sẽ không bao giờ liên quan đến ngân hàng dự trữ phân đoạn và tất cả các phương tiện lưu trữ bitcoin sẽ được hỗ trợ hoàn toàn bởi hệ thống Blockchain.
Phân tích
Chúng tôi sẽ xem bitcoin là tiền tệ và bitcoin như một kho lưu trữ giá trị. Để đặt một giá trị lên bitcoin, chúng ta cần dự đoán mức độ thâm nhập thị trường mà nó sẽ đạt được trong mỗi lĩnh vực. Bài viết này sẽ không đưa ra trường hợp về sự thâm nhập thị trường, nhưng để đánh giá, chúng tôi sẽ chọn một giá trị khá độc đoán là 15%, cả bitcoin là tiền tệ và bitcoin là một cửa hàng giá trị.
Cách đơn giản nhất để tiếp cận mô hình là xem xét giá trị hiện tại trên toàn thế giới của tất cả các phương tiện trao đổi và của tất cả các cửa hàng có giá trị tương đương với bitcoin và tính giá trị tỷ lệ phần trăm dự kiến của bitcoin. Phương tiện trao đổi chủ yếu là tiền được chính phủ hỗ trợ và đối với mô hình của chúng tôi, chúng tôi sẽ chỉ tập trung vào chúng.
Cung tiền thường được coi là được chia thành các nhóm khác nhau, M0, M1, M2 và M3. M0 dùng để chỉ tiền tệ trong lưu thông. M1 là M0 cộng với tiền gửi không kỳ hạn như kiểm tra tài khoản. M2 là tài khoản tiết kiệm cộng với M1 và tiền gửi có kỳ hạn nhỏ (được gọi là chứng chỉ tiền gửi tại Mỹ). M3 là M2 cộng với tiền gửi có kỳ hạn lớn và quỹ thị trường tiền tệ. Vì M0 và M1 có thể truy cập dễ dàng để sử dụng trong thương mại, chúng tôi sẽ coi hai nhóm này là phương tiện trao đổi, trong khi M2 và M3 sẽ được coi là tiền được sử dụng như một kho lưu trữ giá trị.
Nói một cách đơn giản, M1 (bao gồm M0) hiện có giá trị khoảng 25 nghìn tỷ đô la Mỹ, sẽ đóng vai trò là phương tiện trao đổi trên toàn thế giới hiện tại của chúng tôi.
M3 trừ đi M1 trị giá khoảng 45 nghìn tỷ đô la Mỹ. Chúng tôi sẽ bao gồm điều này như một kho lưu trữ giá trị tương đương với bitcoin. Về vấn đề này, chúng tôi cũng sẽ thêm một ước tính cho giá trị vàng trên toàn thế giới được giữ như một kho lưu trữ giá trị.
Mặc dù một số có thể sử dụng trang sức như một kho lưu trữ giá trị, đối với mô hình của chúng tôi, chúng tôi sẽ chỉ xem xét vàng thỏi. Hoa Kỳ ước tính rằng vào cuối năm 1999, có khoảng 122.000 tấn vàng có sẵn trên mặt đất . Trong đó, 48%, tương đương 58.560 tấn, ở dạng cổ phiếu vàng thỏi tư nhân và chính thức. Với mức giá đã có lúc vượt 2000 đô la mỗi ounce trong năm nay, lượng vàng đó có giá trị lên tới 3,5 nghìn tỷ đô la Mỹ. Do gần đây nguồn cung bạc bị thâm hụt và các chính phủ đã bán số lượng đáng kể vàng thỏi của họ, chúng tôi cho rằng hầu hết bạc đang được sử dụng trong công nghiệp chứ không phải là một cửa hàng giá trị và sẽ không bao gồm bạc trong mô hình của chúng tôi . Chúng tôi cũng sẽ không đối xử với các kim loại quý hoặc đá quý khác.
Tóm lại, ước tính của chúng tôi về giá trị toàn cầu của các cửa hàng có giá trị tương đương với bitcoin, bao gồm tài khoản tiết kiệm, tiền gửi có kỳ hạn lớn và nhỏ, quỹ thị trường tiền tệ và vàng thỏi, lên tới 48,5 nghìn tỷ đô la Mỹ.
Do đó, tổng ước tính của chúng tôi về giá trị toàn cầu của các phương tiện trao đổi và lưu trữ giá trị lên tới 73,5 nghìn tỷ đô la Mỹ. Nếu bitcoin đạt được 15% định giá này, vốn hóa thị trường của nó bằng tiền ngày nay sẽ là khoảng 11 nghìn tỷ đô la Mỹ. Với tất cả 21 triệu bitcoin có thể lưu hành, điều đó sẽ khiến giá 1 bitcoin ở mức 524.000 USD.
Các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá trị nội tại của Bitcoin.
Ở phần trên chúng tôi đã dùng một số phân tích cơ bản để chỉ ra một mức giá của bitcoin. Nhưng để có thể hiểu được giá trị nội tại của bitcoin còn phải căn cứ vào những yếu tố khác.
- Nhu cầu chuyển tiền, xuyên biên giới với chi phí thấp (notice: hàng tuần tôi vẫn sử dụng Bitcoin (BTC) và một vài altcoin có mức phí rẻ để chuyển tiền giữa Nga và Việt Nam)
- Nhu cầu về trao đổi mua bán. Câu chuyện về chiếc bánh pizza giá 10000 BTC hay Overstock, microsoft cho phép mua sản phẩm của họ bằng BTC. Hay mới đây là Pornhub cho phép mua video Sex của họ bằng XVG. Đây là một nhu cầu của Bitcoin (BTC) nói riêng và tiền điện tử nói chung. Nhưng do giá trị của BTC dần trở lên to lớn vì nhiều yếu tố, thì nhu cầu về trao đổi của Bitcoin (BTC) cũng dần trở thành nhu cầu trao đổi ở mức vĩ mô, chứ không còn là trao đổi trong đời sống thông thường.
- Nhu cầu lưu trữ giá trị, từ khi Bitcoin (BTC) còn khá rẻ mạt, thì rất nhiều người Trung Quốc đã mua nó với mục đích lưu trữ tài sản của mình, nhưng điều may mắn đến với họ, vì nhu cầu kiếm tiền đã đẩy giá BTC lên cao. Như vậy họ đã hưởng lợi rất nhiều chỉ từ nhu cầu lưu trữ giá trị của mình. Nhu cầu lưu trữ rõ ràng nhất là phải kể đến Venezuela, đất nước đã công nhận BTC và tiền điện tử, khi đồng tiền của họ bị lạm phát thảm hại.
- Giá trị lịch sử: được sinh ra ngay sau cuộc khủng hoảng tài chính lớn nhất thế giới kể từ khi thế kỷ 21 bắt đầu, Bitcoin sinh ra với một hy vọng thay đổi nền công nghiệp tài chính của thế giới, mang của cải trả lại cho các cá nhân, một công nghệ mới được sinh ra với một hi vọng về tương lai công bằng hơn, ai cũng có tiếng nói của chính mình. Mục đích sinh ra của Bitcoin là vô cùng cao cả và không có đồng tiền ảo nào trên thị trường có được thứ giá trị lịch sự, giá trị niềm tin ấy và có thể nói Bitcoin đại diện cho một giá trị tín ngưỡng.
- Chi phí sản xuất: là một đồng tiền mã hóa được chạy theo thuật toán đào Proof of Work. Thuật toán có một đặc điểm là công suất tiêu thụ để tạo ra 1 Bitcoin sẽ tăng lên khi có thêm nhiều máy đào tham gia đào.
Kết Luận
Tóm lại liệu Bitcoin có giá trị nội tại hay không, có được xem là một loại tiền tệ, một loại vàng kĩ thuật số hay không thì cần thời gian để chứng minh tính hữu dụng và độ phổ biến của nó hoặc ít nhất có thể thỏa mãn những chức năng tiền tệ như: Phương tiện trao đổi, phương tiện thanh toán, chức năng tích lũy, chức năng tiền tệ thế giới. Nhưng dù có thế nào thì Bitcoin vẫn đang ngày càng được nhiều nhà đầu tư quan tâm và liệu rằng Bitcoin nói riêng và Blockchain nói chung có phải tương lai của nền kinh tế không thì không ai có thể khẳng định là có hay không.
Ý kiến của bạn như thế nào?
