Tại sao Blockchain không thể giải quyết được vấn đề oracle?
Như đã đề cập ở phần 1, các Blockchain không phù hợp để trả lời những câu hỏi bắt đầu đi sâu vào một lĩnh vực chủ quan nào đó hay yêu cầu dữ liệu từ bên ngoài. Ví dụ như câu hỏi “Giá thị trường của Bitcoin là bao nhiêu” hoặc “Thời tiết ở Hà Nội như thế nào?”.
Việc quản lý và thực hiện kiểm soát chất lượng đối với dữ liệu ngoài chuỗi được gửi bởi các node thuộc Blockchain là cực kỳ khó khăn vì bất kỳ ai cũng có thể chạy một node giả ẩn danh và tất cả họ đều có thể gửi câu trả lời.
Thêm một vấn đề khác là việc này sẽ ảnh hưởng đến khả năng mở rộng mạng lưới, bởi cần có nguồn dữ liệu mới thêm vào mạng lưới hoặc cần điều chỉnh phương pháp tổng hợp dữ liệu hiện có, đòi hỏi phải có sự đồng ý của các node, thậm chí là nâng cấp phần mềm mà họ đang sử dụng. Điều này lại ảnh hưởng đến chi phí, làm chậm sự phát triển các tính năng cốt lõi của Blockchain (như PoS hoặc sharding) và hạn chế tốc độ đổi mới của oracle.
Chính vì một số lý do trên và nhiều lý do khác nữa mà oracle không được tích hợp vào các lớp cơ sở của bất kỳ Blockchain chính nào, thay vào đó nó sẽ hoạt động như một mạng lưới riêng biệt. Điều này sẽ đảm bảo rằng các Blockchain ít bị tấn công bề mặt (attack surface) hơn và duy trì được tính tất định của chúng bằng cách tập trung duy nhất vào sự đồng thuận của Blockchain, trong khi các oracle có độ linh hoạt cần thiết để tạo ra sự tất định từ một thế giới ngoài chuỗi phức tạp và chủ quan mà không tạo ra sự phụ thuộc và giới hạn gây rủi ro cho toàn bộ chuỗi.
Các nhà phát triển công nghệ Blockchain cấp cao đang đạt được những tiến bộ liên tục về các cách để làm cho Blockchain tích hợp tốt hơn với thế giới bên ngoài. Qua đó nhu cầu ngày càng gia tăng gần đây đã làm phát sinh những phát triển mới và thú vị. Ví dụ như các oracle đã cho phép Blockchain kết nối với bất kỳ API hiện có nào, cho phép thanh toán bằng các mạng lưới thanh toán truyền thống dựa trên Blockchain và cũng cho phép kết nối giữa các hợp đồng thông minh và Blockchain khác nhau.
Những phát triển gần đây? Những công ty nào đang đi đầu trong việc phát triển oracles hiện nay?
Chainlink: Tiêu chuẩn cho oracle an toàn và đáng tin cậy
Chainlink lấy dữ liệu bên ngoài thế giới thực để đưa vào trong Chainlink. Bên trong, Chainlink được vận hành thông qua các node, các node này sẽ xử lý thông tin để đưa ra kết quả cuối cùng cho khách hàng.
Dữ liệu được đưa vào Blockchain thông qua Chainlink được xem như điều kiện để kích hoạt hợp đồng thông minh hoạt động và tạo ra một dữ liệu đầu ra (một khoản thanh toán, chứng nhận sở hữu. yêu cầu chuyển dữ liệu…).
Bên dưới là mô hình đại diện cho các dự án oracle ở thời điểm hiện tại:
Data Provider (nhà cung cấp dữ liệu) → Đưa dữ liệu vào Chainlink để xử lý nhờ các node → Khách hàng (các Blockchain nền tảng, các dự án DeFi,…).
Token LINK được sử dụng để thanh toán cho các node vận hành trong Chainlink. Được thanh toán bởi khách hàng.
Một số tính năng nổi bật của Chainlink có thể kể đến như: mã nguồn mở, adapter mở rộng ra bên ngoài, phi tập trung, chữ ký dữ liệu, dịch vụ thoả thuận, hệ thống danh tiếng, dịch vụ chứng nhận, mật mã và phần cứng nâng cao,…
Tốc độ tăng trưởng của Chainlink kể từ đầu năm 2020 đến nay là hơn 700%, qua đó vốn hoá thị trường của Chainlink đã tăng từ 631 triệu đô-la (từ tháng 1/2020) lên hơn 5 tỷ đô-la (cập nhật ngày 8/12/2020)
Và một số dự án oracle tiềm năng khác như: Band, Tellor, Bridge (dự án oracle đầu tiên trên nền tảng Tron, Polkadot,… và trong tương lai gần nền tảng Solana (SOL) cũng sẽ thu hút được nhiều dự án oracle hơn nữa và hướng tới xây dựng thêm giải pháp oracle của riêng mình (Internal Oracle) thay vì phải sử dụng dịch vụ oracle của bên thứ ba (Oracle Services Providers), Binance Smart Chain cũng vậy – khi hệ sinh thái ngày càng phát triển, thì nhu cầu về 1 giai pháp oracle riêng là điều dễ hiểu.
Những xu hướng nào chúng ta nên mong đợi trong tương lai?
Khi hợp đồng thông minh tiếp tục được sử dụng rộng rãi hơn thì nhu cầu về các cấu trúc oracle mới cũng sẽ tăng lên, bởi cần có các khuôn khổ cấu trúc để giúp các hợp đồng thông minh khả thi. Điều này sẽ thúc đẩy việc gia tăng đầu tư và các sáng kiến mới vào thị trường này và chính những cải tiến mới sẽ làm cho việc giao tiếp giữa Blockchain và thế giới bên ngoài trở nên đơn giản và hiệu quả hơn.
Một trong những xu hướng phát triển của tương lai là sự hợp nhất hoá, tích hợp các nền tảng với nhau trong việc giao tiếp giữa Blockchain và thế giới bên ngoài. Các công cụ và giao diện được tiêu chuẩn hoá giúp cho việc tiếp cận và sử dụng trở nên dễ dàng hơn. Điều đó sẽ tạo ra sự cạnh tranh gay gắt giữa nhiều nhà cung cấp, cho đến khi một hoặc một số nhà cung cấp đạt được sự công nhận rộng rãi của người dùng.
Bên cạnh đó không thể nói đến xu hướng phát triển trong thế giới DeFi (tài chính phi tập trung) – đây hiện vẫn là thị trường nhận được nhiều sự quan tâm và thu hút dòng tiền trong thời gian gần đây. Việc các dự án DeFi phát triển công nghệ oracle được xem như một điều tất yếu để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng đối với thị trường đầy tiềm năng này.
Các ứng dụng của oracle trong DeFi cũng như là Blockchain được biết đến với 2 loại là Data Feed (cung cấp thông tin dành cho các ứng dụng, dịch vụ bên thứ 3) và Price Feed (cung cấp dữ liệu về giá dành cho các dự án DeFi. Các dự án DeFi sử dụng giá để đưa vào hệ thống của ,từ đó có thể đưa kết quả hay thực hiện các lệnh như lending, borrowing hoặc liquid).
Kết luận
Để công nghệ Blockchain được sử dụng rộng rãi trên phạm vi toàn cầu, cần có một cơ chế đáng tin cậy cho việc giao tiếp giữa các hợp đồng thông minh và thế giới bên ngoài. Nếu không có các oracle trên Blockchain, các hợp đồng thông minh sẽ chỉ có thể dựa vào những thông tin có sẵn trong mạng lưới, điều này sẽ hạn chế đáng kể khả năng của chúng.
Các oracle phi tập trung có thể tích hợp các cơ chế bảo vệ để loại bỏ các rủi ro mang tính hệ thống khỏi hệ sinh thái Blockchain. Các oracle trên Blockchain vẫn là một trong những yếu tố nền tảng quan trọng cần được triển khai theo cách an toàn, đáng tin cậy và theo cách thức không cần sự tin tưởng giữa các bên tham gia để phát triển hệ sinh thái Blockchain.
Trên đây là một số kiến thức cơ bản và thông tin liên quan đến oracle, CIC mong rằng với những gì được cung cấp trên đây, bạn có thể hiểu hơn về công nghệ quan trọng này và từ đó có cái nhìn rõ ràng hơn về ứng dụng của Blockchain trong cuộc sống.
