Hãy cùng khám phá sự phát triển của hệ sinh thái zkSync Era sau bốn tháng kể từ khi ra mắt.
zkSync, một giải pháp mở rộng quy mô Ethereum Layer 2 dựa trên ZK Rollups đã ra zkSync Era, trước đây được gọi là zkSync 2.0 vào ngày 24/03/2023, trong khi zkSync 1.0 được đổi tên thành zkSync Lite.
TVL (Total Value Locked)
TVL của zkSync Era đã có sự tăng trưởng ổn định trong ba tuần đầu tiên sau khi ra mắt. Tuy nhiên, mức tăng trưởng chững lại vào giữa tháng 4 và bắt đầu phục hồi từ giữa tháng 5 và đã đạt đỉnh vào ngày 5/7 với hơn 735 triêu USD được lock trong hệ sinh thái. TVL hiện tại là 576 triệu USD,giảm 13% so với tuần trước và chiếm 5.52% tổng TVL layer 2.
Một trong những dự án hưởng lợi rất nhiều từ sự kiện Aptos, Arbitrum Airdrop và sức nóng lan tỏa đến zkSync chính là ZigZag Exchange trên mạng zkSync Lite khi mà hầu hết những thông số về TVL, USDC Bridges, ETH Bridges và Volume giao dịch trên Zigzag Exchange có sự bùng nổ mạnh mẽ trong thời gian qua. Tuy nhiên hiện tại các chỉ số trên Zigzag Exchange đang có dấu hiệu chững lại sau khoảng thời gian nóng.
Hoạt động trên chuỗi
Theo dữ liệu trên browser, zkSync Era đã xử lý khoảng 63 triệu giao dịch trên chuỗi kể từ khi ra mắt, với 5,1 triệu địa chỉ ví khác nhau. Do tác động của airdrop Arbitrum, zkSync đã đạt được hoạt động on-chain đáng kể ngay sau khi ra mắt. Ban đầu, số lượng địa chỉ hoạt động hàng ngày dao động trong khoảng 60-80k ví, nhưng nó đã giảm xuống còn khoảng 30k vào đầu tháng 5.
Tuy nhiên, nó đã có một sự gia tăng mạnh mẽ được thúc đẩy bởi các hoạt động khác nhau như swap, staking hay “săn” airdrop, số lượng địa chỉ ví hoạt động hàng ngày hiện tại đang là hơn 226k ví. Lượng giao dịch hàng ngày cũng đang có sự tăng trưởng mạnh mẽ khi vào đầu tháng 7 ghi nhận là 517k giao dịch, nhưng đến thời điểm viết bài con số này đã tăng gần gấp 2 lần với 977k giao dịch hàng ngày.
Cross-chain Funds
Dữ liệu cầu chính thức của zkSync Era cũng phản ánh mức độ hoạt động tương tự. Do sự kích thích từ airdrop Arbitrum, đã có sự gia tăng đáng kể các địa chỉ hoạt động trong ba tuần đầu tiên sau khi ra mắt mainnet. Từ giữa đến cuối tháng Tư cho đến đầu tháng Năm, số lượng địa chỉ tương tác với cầu tương đối thấp hơn. Tuy nhiên, từ giữa tháng 5 trở đi, dữ liệu bắt đầu cho thấy sự tăng trưởng trở lại, cho thấy sự gia tăng hoạt động.
Dự án trong hệ sinh thái
SyncSwap
SyncSwap là một nền tảng cung cấp giao dịch, liquidity mining và tính năng launchpad (chưa ra mắt). Hiện tại, 85% TVL tập trung trong nhóm USDC/ETH với APR là 12.3%.
SyncSwap có kế hoạch phát hành 100 triệu token SYNC (chưa list) trên nền tảng của mình. Vào ngày 10/04, họ đã ra mắt “SyncSwap Loyalty Program” dành cho các hoạt động khai thác giao dịch. Trong epoch 1, tổng cộng 900.000 mã thông báo SYNC đã được phân bổ cho những người tham gia. Epoch 1 kéo dài trong 30 ngày và kết thúc vào ngày 10/05.
Bên cạnh SyncSwap thì có những nền tảng như Velocore, iziSwap cũng đang triển khai chương trình Liquidity Mining và nếu như các dự án này không có kế hoạch hậu Liquidity Mining thì chắc chắn TVL sẽ giảm không phanh.
Maverick Protocol
Maverick – dự án thứ 34 được triển khai trên Binance Launchpool, là một nền tảng AMM với nhiều sự đổi mới cho phép các nhà cung cấp thanh khoản sử dụng đa dạng các chiến lược khác nhau để cung cấp thanh khoản.
Với cơ chế veToken của mình là veMAV, chúng ta sẽ có sự kiện Maverick Wars. Mô hình veMAV của Maverick Protocol có nhiều nét tương đồng với Curve Finance, người dùng có thể khóa MAV để nhận về veMEV, số lượng càng lớn và khóa càng lâu thì lượng veMEV nhận được càng nhiều. Maverick Wars vẫn đang ở giai đoạn sơ khai, một số dự án đã bắt đầu rục rịch khởi chạy sản phẩm để tham gia như StakeDAO, Spiral DAO hay Unlock Finance trong khi đó một số dự án vẫn đang trong giai đoạn chuẩn bị chính vì vậy sẽ tương đối khó để có thể đưa ra những nhận định thời điểm hiện tại.
Tuy mới bắt đầu khởi chạy từ đầu năm 2023, nhưng Volume giao dịch của Maverick Protocol đã có sự tăng trưởng chóng mặt nhờ những sự đổi mới của mình. Ngay khi bắt đầu phát triển trên zkSync thì Maverick đã có những vị trí cao nhất trên hệ sinh thái này
Eralend
EraLend là một nền tảng Lending & Borrowing đầu tiên được xây dựng trên hệ sinh thái ZkSync với tốc độ giao dịch cực nhanh và chi phí rẻ mà lại thừa hưởng được sự bảo mật và phi tập trung từ Ethereum.
Do sự ra mắt chậm trễ của token và sự cạnh tranh từ các hoạt động giao thức khác, tăng trưởng TVL của Eralend bị chậm trong nửa đầu 2023, chỉ khoảng 2,5 triệu đô la. Tuy nhiên, khi ra mắt sản phẩm chiến lược là Lending Pool và chương trình “Stellar Program” thì TVL đã có sự tăng trưởng đáng kể lên đến 17,3 triêu đô la ở thời điểm hiện tại
zkSync Layer 3
Nếu như Arbitrum có mô hình Layer 3 của riêng mình là Arbitrum Orbit được chạy trên Arbitrum Nitro (sau đó sẽ là Stylus), Optimism đã công bố OP Stack với tầm nhìn Superchain thì zkSync cũng có một Layer 3 cho riêng mình có tên là zkSync L3.
zkSync Layer 3 bao gồm 3 thành phần chính:
- Layer 1 là Ethereum đảm bảo vệ tính bảo mật và phi tập trung cho các lớp Layer được xây dựng phía trên bởi vì các giao dịch dù có diễn ra ở Layer 2 hay Layer 3 thì cũng đều được đồng thuận và lưu trữ tại Layer 1.
- Layer 2 được gọi là Base Chain thừa hưởng bảo mật từ Layer 1, tương thích với EVM và có khả năng mở rộng từ 10x – 100x so với Layer 1.
- Layer 3 được gọi là Hyperchain
Theo Matter Labs, dự án dự kiến sẽ cho ra mắt mạng Testnet vào thời điểm Quý 1/2023. Nhưng tới nay là giai đoạn Quý 3/2023 thì chúng ta chưa có bất kì thông tin nào. Tuy nhiên, mình dự kiến khoảng cuối 2023 đầu 2024 chúng ta sẽ có các thông tiếp theo về zkSync L3.
Tổng kết
Với mình, zkSync Era ở thời điểm hiện tại còn rất hoang sơ khi mà số lượng dự án tuy nhiều nhưng chất lượng vẫn ra một dấu chấm hỏi khi mà các developers sẵn sàng scam người dùng để có được tiền vì vậy mọi người hãy cẩn trọng khi tham gia đầu tư. Với zkSync Layer 3, sản phẩm này sẽ đóng vai trò quan trọng trong tầm nhìn Endgame của zkSync, Matter Labs sẽ cần thêm rất nhiều thời gian để hoàn thiện nó.
Hãy tiếp tục theo dõi Coin Moi để được cập nhất những tin tức mới nhất trong thị trường nhé!
