zkSync là một giải pháp Layer 2 dựa trên công nghệ zk-rollup, mang đến tốc độ giao dịch nhanh chóng và chi phí cực thấp, đồng thời duy trì bảo mật cao của Ethereum. Mới đây, zkSync đã nhá hàng sẽ cho ra mắt token và airdrop tới người dùng vào giữa tháng 6/2024. Với khoản đầu tư khổng lồ 458 triệu USD, zkSync đang là tâm điểm của sự chú ý. Hãy cùng Coinmoi khám phá những điểm nổi bật của zkSync và cơ hội đầu tư hấp dẫn qua bài viết này!
zkSync là gì?
zkSync là một giải pháp mở rộng Layer 2 tiên tiến, được Matter Labs phát triển để giải quyết các vấn đề về tốc độ và chi phí giao dịch trên mạng Ethereum. Sử dụng công nghệ Zero-Knowledge Rollup (ZK-Rollup), zkSync không chỉ giảm thiểu phí giao dịch mà còn đảm bảo tính bảo mật và an toàn từ chuỗi gốc Ethereum. Điều đặc biệt là zkSync cho phép thực hiện giao dịch nhanh chóng, chỉ mất 10 phút để rút tiền từ Layer 2 về Layer 1, so với thời gian dài hơn của các giải pháp khác như Optimistic Rollup.
Với sự hỗ trợ từ các quỹ đầu tư lớn và tích hợp zkEVM, zkSync đang dẫn đầu trong việc cải thiện khả năng mở rộng và tính tương thích EVM, tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án trên Ethereum phát triển.
Cơ chế hoạt động của zkSync
zkSync là sản phẩm đầu tiên của Matter Labs dựa trên kiến trúc ZK Rollups, hoạt động như một Layer 2 của Ethereum. Trên zkSync, tài sản được lưu trữ trong hợp đồng thông minh trên chuỗi chính (on-chain), trong khi tính toán và lưu trữ dữ liệu được thực hiện ngoài chuỗi (off-chain). Với zero knowledge proof, dạng SNARK, zkSync đảm bảo tính hợp lệ của các khối Rollup trên chuỗi chính mà không cần tiết lộ thông tin chi tiết.
Cơ chế hoạt động của zkSync diễn ra theo các bước cụ thể như sau:
Bước 1: Sắp xếp giao dịch
Sequencer có trách nhiệm sắp xếp các giao dịch trên zkSync trong một khoảng thời gian nhất định vào một Batch. Đồng thời, Sequencer cũng xác minh tính đúng đắn của các giao dịch này.
Bước 2: Tạo bằng chứng giao dịch
Cùng thời điểm đó, các Prover sẽ tạo ra các bằng chứng giao dịch cho tất cả các giao dịch được Sequencer đưa vào Batch. Bằng chứng này là dạng Zero-Knowledge Proof (ZK Proof) đảm bảo tính hợp lệ của các giao dịch mà không cần tiết lộ chi tiết giao dịch.
Bước 3: Gửi Batch về Ethereum
Sau khi các giao dịch đã được đóng gói thành một Batch, Batch này sẽ được gửi về mạng Ethereum. Việc này đảm bảo các giao dịch được lưu trữ và bảo vệ trên chuỗi chính của Ethereum.
Bước 4: Xác minh bằng chứng trên Ethereum
Trên Ethereum, các Validator của mạng lưới sẽ xác minh bằng chứng giao dịch trong Batch. Thay vì phải kiểm tra lại toàn bộ các giao dịch, các Validator chỉ cần xác minh bằng chứng ZK Proof, giúp tiết kiệm nhiều phí gas và thời gian.
Bước 5: Ghi nhận Batch vào chuỗi chính Ethereum
Sau khi bằng chứng được xác minh thành công, Batch sẽ được ghi vào chuỗi chính của Ethereum, hoàn tất quá trình giao dịch.
Về cơ bản, cơ chế hoạt động của zkSync tương đồng với các giải pháp Layer 2 khác như StarkNet, Optimism và Arbitrum. Tuy nhiên, sự khác biệt lớn nhất nằm ở loại bằng chứng giao dịch. Trong khi các nền tảng Optimistic Rollup như Optimism và Arbitrum sử dụng Fraud Proof, thì các nền tảng zkRollup như zkSync sử dụng ZK Proof. Điều này giúp zkSync có thể xác minh giao dịch nhanh hơn và tiết kiệm chi phí hơn.
Điểm nổi bật của zkSync
Khả năng tương thích cao với các dApps
zkSync tương thích với các ứng dụng phi tập trung (dApps) trên Ethereum, cho phép các nhà phát triển dễ dàng tích hợp và triển khai các ứng dụng hiện có lên nền tảng này mà không cần phải thay đổi mã nguồn.
Cross-chain
zkSync cung cấp khả năng di chuyển tài sản giữa Layer 1 và Layer 2 một cách nhanh chóng và hiệu quả, giúp người dùng dễ dàng chuyển đổi tài sản mà không gặp trở ngại.
Phí Gas thấp
Một trong những lợi thế lớn nhất của zkSync là phí gas rất thấp, thấp hơn khoảng 100 lần so với phí gas trên mạng lưới Ethereum. Cụ thể, phí chuyển khoản là 0.02 USD, phí rút tiền là 1.59 USD, và phí mint NFT là 0.05 USD.
Tốc độ nhanh
Hiện tại, zkSync có thể xử lý khoảng 2,000 giao dịch mỗi giây (TPS), đáp ứng nhu cầu của các ứng dụng DeFi và nhiều trường hợp sử dụng khác.
Hỗ trợ Multisig
zkSync hỗ trợ tính năng đa chữ ký (multisig), nâng cao mức độ bảo mật cho các tài khoản và giao dịch.
Đa dạng hóa trải nghiệm trên mạng lưới Ethereum
zkSync giúp mở rộng và nâng cao trải nghiệm người dùng trên Ethereum bằng cách cung cấp các giải pháp tối ưu về chi phí và tốc độ, đồng thời duy trì tính bảo mật cao.
Hiệu suất cao
zkSync cung cấp hiệu suất giao dịch vượt trội với tốc độ xử lý nhanh và đáp ứng tốt các yêu cầu của ứng dụng DeFi.
Tích hợp dễ dàng
zkSync có thể tích hợp dễ dàng với các ứng dụng và hợp đồng thông minh hiện có trên Ethereum, mở ra nhiều cơ hội phát triển và tương tác với hệ sinh thái blockchain.
Tương thích với EVM
zkSync Era tương thích với Ethereum Virtual Machine (EVM) thông qua zkEVM, cho phép các hợp đồng thông minh trên Ethereum hoạt động một cách mượt mà trên zkSync. Điều này giúp các nhà phát triển có thể sử dụng ngôn ngữ lập trình Solidity và các công cụ EVM hiện có mà không cần thay đổi nhiều.
Nguồn mở và khả năng tùy chỉnh
zkSync là một giao thức mã nguồn mở, cho phép cộng đồng phát triển và tùy chỉnh theo nhu cầu của từng ứng dụng hoặc dự án.
Tính năng Account Abstraction
Account Abstraction (AA) cho phép chuyển đổi tài khoản cá nhân thành hợp đồng thông minh với logic riêng, mang lại nhiều tiện ích như: không cần seed phrase, hỗ trợ trả phí bằng bất kỳ token nào, ký nhiều giao dịch cùng lúc, và thanh toán tự động.
Áp dụng công nghệ zkEVM
zkEVM cho phép tạo ra bằng chứng Zero-Knowledge để xác minh độ chính xác của dữ liệu đầu vào và đầu ra, hỗ trợ mở rộng các hợp đồng thông minh trên zkSync với khả năng tương thích cao với Ethereum.
Nhược điểm của zkSync
Tính tập trung
Một số người dùng lo ngại zkSync có thể dẫn đến sự tập trung quá mức, do hoạt động của nền tảng phụ thuộc vào các validators hay operators. Nếu các validators quan trọng bị tấn công hoặc kiểm soát bởi một bên thứ ba, điều này có thể ảnh hưởng đến tính bảo mật và tin cậy của zkSync.
Nguy cơ tiềm ẩn về an ninh
Mặc dù zkSync sử dụng công nghệ zero-knowledge để bảo vệ tính riêng tư và xác minh tính hợp lệ của giao dịch, nhưng việc triển khai và sử dụng các phần mềm và giao thức phức tạp vẫn có thể gặp rủi ro an ninh. Các lỗ hổng và lỗi trong mã nguồn có thể bị khai thác và gây nguy hiểm cho hệ thống.
Phụ thuộc vào một số bên tham gia
zkSync phụ thuộc vào sự đóng góp từ các validators và operators. Sự phụ thuộc này có thể tạo ra mối quan tâm về tính tương thích và sự đáng tin cậy của các bên tham gia này.
Lỗi thông tin không chính xác
Trong một số trường hợp, khi sử dụng công nghệ zero-knowledge, có thể xảy ra các lỗi thông tin không chính xác, khiến hệ thống đưa ra kết quả sai về tính toàn vẹn của các giao dịch. Điều này có thể ảnh hưởng đến tính tin cậy và chính xác của zkSync.
Tổng quan về token zkSync
Tính đến thời điểm hiện tại, zkSync vẫn chưa cho ra mắt hay đưa ra thông tin cụ thể về tokenomics. Tuy nhiên, mới đây dự án đã hé lộ sẽ cho ra mắt token và airdrop tới người dùng vào giữa tháng 06/2024.
Đội ngũ dự án ZkSync
Dự án zkSync được xây dựng và phát triển bởi đội ngũ của Matter Labs, một công ty có trụ sở tại Berlin và chủ yếu quy tụ các thành viên đến từ châu Âu. Công ty này có nhiều thành viên ẩn danh, chỉ có CEO cùng các đồng sáng lập viên như Alex Gluchowski và một số quản lý cấp cao khác được công khai để đại diện cho công ty.
Alex Gluchowski, Co-founder & CEO của Matter Labs, là một kỹ sư phần mềm có kinh nghiệm 19 năm, đã làm CTO cho một số công ty công nghệ, bao gồm một công ty chuyên về Ethereum R&D trước khi dành sự tập trung cho zkSync. Còn Alexandr Vlasov, cũng là Co-founder của Matter Labs, là một chuyên gia vật lý và đã có nhiều năm kinh nghiệm nghiên cứu trong lĩnh vực này trước khi tham gia vào việc phát triển zkSync.
Marco Cora là Trưởng phòng phát triển kinh doanh tại Matter Labs, cũng là một phần quan trọng của đội ngũ của họ.
Nhà đầu tư và đối tác
Nhà đầu tư
ZkSync đã thu hút một lượng vốn đáng kể từ các vòng gọi vốn, cho thấy sự quan tâm và hỗ trợ mạnh mẽ từ cộng đồng đầu tư. Cụ thể:
- Vào ngày 23/09/2019, Matter Labs đã thành công trong việc kêu gọi được 2 triệu USD từ Placeholder.
- Tiếp theo, vào ngày 01/02/2021, Matter Labs tiếp tục thu vốn thành công 6 triệu USD trong vòng Series A, với sự tham gia của Placeholder, 1KX, A16Z, Dragonfly Capital và Union Square Ventures.
- Sau đó, vào ngày 08/11/2021, Matter Labs thực hiện vòng kêu gọi vốn Series B với số tiền lên đến 50 triệu USD, với sự tham gia của hầu hết các đối tác đầu tư lớn như Dragonfly Capital, Lido Peninsula Venture Partner, 4th Revolution Capital, Gnosis và Bybit.
- Điều kiện kêu gọi vốn tiếp theo vào ngày 27/01/2022 trở nên ấn tượng khi BitDAO đồng ý đầu tư số tiền lên đến 200 triệu USD vào Matter Labs.
- Vào ngày 16/11/2022, Matter Labs tiếp tục thu vốn thành công 200 triệu USD trong vòng Series C, dẫn đầu bởi Blockchain Capital và Dragonfly, cùng với sự tham gia của các nhà đầu tư khác như Light Speed Venture Partners và Variant.
Tổng cộng, zkSync đã thu hút hơn 458 triệu USD thông qua hơn 3 vòng gọi vốn.
Đối tác
zkSync hiện có một mạng lưới đối tác phong phú trải dài trên nhiều lĩnh vực trong thị trường blockchain:
- Sàn giao dịch tập trung (CEX): Bybit, Huobi, OKX, Blockchain.com.
- Dự án: Curve, 1inch, Hop Protocol, Aave.
- Quỹ đầu tư: Mirana Venture, a16z, Dragonfly Capital.
- Cơ sở hạ tầng: Chainlink, Arkn, Gitcoin, Unstoppable Domains.
Tổng kết
zkSync là một nền tảng Layer 2 đang nỗ lực phát triển cả về công nghệ lẫn hệ sinh thái. Với những bước tiến vững chắc, zkSync có tiềm năng trở thành người dẫn đầu trong công nghệ zkRollup trong tương lai gần. Bài viết này đã mang đến cho bạn cái nhìn tổng quan về zkSync, một dự án tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ ZK-Rollups nhằm giải quyết các vấn đề về phí gas và hiệu suất giao dịch trên Ethereum.
Coinmoi hy vọng thông tin trong bài viết sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện về zkSync và tìm kiếm được cơ hội đầu tư tiềm năng trong hệ sinh thái này. Theo bạn, liệu zkSync sẽ bùng nổ mạnh mẽ trong thời gian tới?
Theo dõi CoinMoi để cập nhật những vấn đề HOT nhất của thị trường crypto nhé!!!
